![]() |
||||||
به وبلاگ خودتون خوش آمدید |
||||||
|
طیف الکترومغناطیسی می تواند اطلاعات زیادی راجع به اخترشناسی را در اختیارمان قرار دهد. در بخش هایی از طیف که فرکانس اندک است، اخترشناسی رادیویی، ساطع شدن امواجی با طول موجهای میلی متری و دکامتری را کشف می کند. گیرنده های رادیو تلسکوپی همانند گیرنده های رادیویی معمولی هستند اما حساسیت بسیار زیادی دارد. مایکرویوها بخش میلی متری طیف رادیویی را تشکیل می دهند و در مطالعات تشعشات مایکرویو پس زمینه کیهان کاربرد وسیعی دارند.
در اخترشناسی فروسرخ و اخترشناسی فرا فروسرخ با آشکارسازی و تحلیل امواج فروسرخ (با طول موجی بزرگتر از طول موج قرمز) سروکار داریم. معمولاً برای این کار از تلسکوپ استفاده می شود اما در کنار آن به یک آشکارساز حساس نیز احتیاج داریم. بخارآب موجود در جو زمین امواج فروسرخ را جذب می کند و بنابراین مراکز مشاهده امواج فروسرخ می بایست در مکان های بلند و خشک و یا خارج از جو کره زمین ساخته شوند. تلسکوپ های فضایی به انتشار گرما در جو زمین، شفافیت جو زمین حساس نیستند و وقتی از آنها استفاده می کنیم دیگر با دردسرهای مشاهده در طول موج های فروسرخ روبرو نمی شویم. مشاهدات فروسرخ در مشاهده مناطقی از کهکشان که پوشیده از گرد و غبار هستند بسیار کارآمد هستند.
در طول تاریخ، اغلب داده های اخترشناسی با استفاده از اخترشناسی نور تهیه شده اند. در اخترشناسی نور، با استفاده از عناصر نوری (مانند آینه، عدسی، آشکارسازهای CCD و فیلم های عکاسی) طول موج های نور را در محدوده فروسرخ تا فرابنفش بررسی می کنیم. نور مرئی (طول موجهایی که توسط چشم انسان دیده می شوند و در محدوده ??? تا ??? نانومتر قرار دارند) در میانه این محدوده قرار دارد. تلسکوپ مهمترین ابزار مشاهدات اخترشناسی است که دارای طیف نگار و دوربینهای الکترونیکی است.
برای مشاهده منابع پرانرژی از اخترشناسی انرژی بالا کمک می گیریم که اخترشناسی اشعه X، اخترشناسی پرتو گاما، اخترشناسی فرابنفش (UV) و همچنین مطالعات مربوط به نوترینوها و پرتوهای کیهانی را شامل می شود. اخترشناسی رادیویی و نوری با استفاده از رصدخانههای زمینی انجام می شود زیرا در این طول موج ها، جو زمین به اندازه کافی شفاف است.
جو زمین در طول موج های مورد مطالعه در اخترشناسی اشعه X، اخترشناسی پرتو گاما، اخترشناسی UV و اخترشناسی فرا فروسرخ (به جز در مورد چند «پنجره» طول موج) شفافیت کافی را ندارد و بنابراین تحقیقات و مشاهدات در مورد این علوم باید از طریق بالنهای تحقیقاتی یا رصدخانههای فضایی صورت پذیرد. پرتوهای قوی اشعه گاما براساس رگبارهای هوایی عظیمی که تولید می کنند شناسایی می شوند و مطالعه پرتوهای کیهانی زیرمجموعه ای از اخترشناسی محسوب می شود. [?]
اخترشناسی سیارات براساس مشاهدات مستقیم از طریق فضاپیماها و سفرهای فضایی و نمونه برداری از سیارات پیشرفت خوبی را تجربه کرده است. مأموریت های فضایی و استفاده از سیارهپیماهای مجهز به حسگرهای قوی به ما کمک می کند از مواد تشکیل دهنده سطح سیاره نمونه برداری کنیم و همچنین با استفاده از حسگرها مواد لایههای عمیق تر را شناسایی کرده و در نهایت مواد را برای بررسی بیشتر به زمین منتقل کنیم.
اندازه گیری دقیق موقعیت مکانی سیارات به درک ما از نظریه انحراف وسعت داده و اکنون می توانیم در مورد گذشته و آینده سیارات با دقت زیاد اظهارنظر کنیم. علمی که به این مباحث می پردازد را علم مکانیک اجرام آسمانی گویند. امروزه با ردیابی اجرام آسمانی در نزدیکی زمین می توانیم احتمال برخورد این اجرام با یکدیگر یا جو زمین را بررسی کنیم. [?]
اندازه گیری میزان سرعت زاویهای ستاره های نزدیک به کره زمین یکی از اساسی ترین کارها در تعیین نردبان فاصله کیهانی است که برای اندازه گیری مقیاس جهان طراحی شده است. اندازه گیری سرعت زاویهای ستارههای مجاور عامل مهمی در آگاهی از ویژگیهای ستارههای دور محسوب میشود چرا که این ویژگی ها قابل مقایسه هستند. محاسبه سرعت شعاعی و حرکت واقعی سینماتیک حرکت این مجموعه اجرام در کهکشان راه شیری را آشکار میسازد. همچنین از یافتههای اخترشناسی در اندازه گیری توزیع ماده تیره در کهکشان استفاده می شود. [?]
در دهه 1990(میلادی) روش اخترشناسی که در محاسبه تکانههای ستارگان به کار می رفت باعث کشف سیاره هایی از خارج از منظومه شمسی شد که به دور خورشید گردش می کنند.
اخترشناسی با بسیاری از رشته های علمی مهم ارتباط تنگاتنگ دارد. برخی از این علوم عبارتاند از:
خورشید ستاره ای است که بیشترین تحقیقات علمی بر روی آن تمرکز یافته است. خورشید یکی از توالی های اصلی ستارههای کوتوله طبقه ستارگان G?V است که حدود ?/? گیگا سال عمر دارد. خورشید ستارهای متغیر نیست اما در چرخه فعالیت آن تغییرات متناوبی صورت می گیرد که به حلقه نقطه ای خورشیدی معروف است. در واقع در هر ?? سال در عدد نقطه ای خورشید نوساناتی رخ می دهد. نقاط خورشیدی نواحی هستند که در آنها دما کمتر از دمای میانگین خورشید است و فعالیت های مغناطیسی شدیدی در این مکان ها رخ می دهد.
میزان درخشندگی خورشید با افزایش عمر آن افزایش یافته است و از زمانی که به یک ستاره توالی اصلی تبدیل شد تاکنون به درخشندگی آن 40 درصد افزوده شده است. همچنین در درخشندگی خورشید تغییراتی ایجاد می شود که اثرات قابل ملاحظه ای بر کره زمین دارد. دوران حداقل ماندر، باعث ایجاد پدیده عصر یخبندان کوچک در قرون وسطی شده است.
سطح خارجی خورشید را فتوسفر گویند. در قسمت بالایی این لایه منطقه ای با نام کروموسفر قرار دارد. این ناحیه هم توسط یک ناحیه گذرا که دمای آن به سرعت افزایش می یابد احاطه شده و در نهایت تاج های بسیار داغ و گدازنده خورشید قرار دارند.
در مرکز خورشید، دما و فشار کافی برای وقوع پدیده جوش هستهای وجود دارد. در بالای این هسته، ناحیه ای به نام ناحیه تشعشع قرار دارد که در آن ماده پلاسما انرژی را با استفاده از تشعشات منتقل می کند. لایه بعدی ناحیه همرفت است که در آن ماده گازی شکل انرژی را با استفاده از جابجایی فیزیکی گاز منتقل می کند. گفته می شود این ناحیه همرفت عامل ایجاد نقاط خورشیدی هستند که در این نقاط فعالیت مغناطیسی شدیدی را ملاحظه می کنیم .
طوفان های خورشیدی مواد پلاسما همواره به سمت خارج خورشید جریان دارند و در ناحیه هلیوپاز متوقف می شوند. طوفان های خورشیدی با مگنتوسفر کره زمین تعامل دارند و کمربند تشعشعی وان آلن را ایجاد می کنند. همچنین پدیده شفق قطبی که ناشی از نفوذ میدان مغناطیسی زمین در جو زمین است متأثر از تعامل مگنتوسفر و طوفان های خورشیدی است.
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
[ خانه :: پارسی بلاگ :: مدیریت:: پست الکترونیک :: شناسنامه]